Evelien Vehof

Vrijheid
Ik vind het belangrijk dat mensen zelfstandig durven te denken. We hebben allemaal vooroordelen, vrije denkers net zo goed als ieder ander. We klampen ons vast aan ideeën uit onze afkomst en cultuur, aan de groep waar we bij horen, politiek, godsdienst, beroep enzovoort. Daar voelen we ons behaaglijk bij. Maar dat kan ook gevaarlijk zijn. Bij sommige zaken, zoals bij verpleegster Lucia de Berk, gingen al haar collega's hetzelfde denken: zij zou schuldig zijn aan moord. Het is namelijk makkelijker om solidair en loyaal aan je collega's te zijn, dan om een dissident te zijn. Het resultaat was dat Lucia levenslang kreeg, zonder enig bewijs. Toen ik me verdiepte in de zaak voelde ik de verantwoordelijkheid om voor haar op te komen. De feiten waren anders dan algemeen gedacht werd. Iedereen denkt dat alles in Nederland goed geregeld is. Dan schiet kritisch denken er nog wel eens bij in. Ik hoop dat mensen altijd vrij durven te denken en de vrijheid nemen om naar alternatieven durven te kijken.

Het kwade
Men ziet ex-neuroloog Ernst Jansen Steur als het kwade. Hij werd veroordeeld voor het toebrengen van ernstig lichamelijk letsel bij patiënten door verkeerd gestelde diagnoses en heeft drie jaar onvoorwaardelijke celstraf gekregen. Ik heb kwade mensen gezien die zonder enig moreel besef lol halen uit mishandeling. Je mag zeggen wat je wil over Jansen Steur, maar hij is geen kwade man. Hij heeft een hersenletsel en is daardoor af en toe de draad kwijtgeraakt en deed heel kwalijke dingen. Maar het was geen opzettelijk kwaad van hem. Iedereen die iemand kent met een hersenletsel, weet dat het sociale gedrag van die persoon heel erg kan veranderen. Bij Jansen Steur hetzelfde. Hij deed heel overtuigend over zijn diagnoses. Ook bij foute. Dan gaat het mis en dat maakt mensen boos. Maar hij was ook liever gezond gebleven.

Schoonheid
Ik kan me echt opladen aan mooie dingen. Een zanguitvoering, natuur, een goed boek. Dan krijg ik dat 'oh-gevoel:' Oh wat is dat mooi. Bij muziek kan ik echt kippenvel krijgen. Maar alledaagse dingen kunnen me ook ontroeren. Zoals Advocaat Plasman die zo'n mooi pleidooi hield om Jansen Steur vrij te spreken. De woorden waren zo logisch aan elkaar geregen. Het betoog was zo zuiver. Prachtig. Schoonheid is anders dan lol maken. Het geeft ontroering. In mijn werk als verpleeghuisarts was ook schoonheid. Bij een geboorte, ziekte en narigheid zijn mensen heel puur, zonder franje. Dat is het mooie van het medische vak.