Evelien Vehof

 Datum:  Bron:  Pagina: Zin Auteurs: Els Duran &Evelien Vehof Aantal woorden: 919  In uitzetcentrum Zestienhoven, op Rotterdam Airport, ontmoeten we Vesko Ahmetovic (43). Hij is zestien jaar geleden vanuit voormalig Joegoslavië met zijn gezin naar Nederland gevlucht. Hij was opgepakt voor een brand die hij niet gesticht heeft. Toen heeft de IND kans gezien hem vast te houden, omdat hij geen verblijfsvergunning meer heeft. Nu wordt hij bedreigd met uitzetting naar Montenegro. Een tweetal bewakers doet de deuren open voor een handjevol gedetineerden die zonder de juiste papieren in Nederland verblijven. In een rijtje lopen ze de kale bezoekersruimte binnen. Vesko loopt achteraan. Door een lage tafel gescheiden, stellen we ons aan hem voor. ,,De IND wil mij uitzetten naar Montenegro, terwijl ik daar helemaal geen familie of vrienden heb. Ik ben er geboren, ja, maar als heel kleine jongen ben ik met mijn ouders naar Bosnië verhuisd dat toen nog bij Joegoslavië hoorde, en er sindsdien nooit meer geweest", vertelt Vesko. Hij groeide op in het huidige Bosnië en ontmoette daar op zijn twintigste zijn vrouw Azra, op een familiefeestje. Vesko wilde met zijn vrouw en toen drie kinderen in de Bosnische oorlog vluchten. Als Roma-familie hadden ze het moeilijk, het was niet gemakkelijk om te vertrekken en net na de oorlog betaalden ze uiteindelijk een smokkelaar die hen, samen met een aantal andere families, in een afgesloten vrachtwagen naar West-Europa bracht. ,,We zaten urenlang in een donkere bus, hadden geen idee waar we terecht zouden komen. Op een gegeven moment gingen de deuren open en zei de chauffeur dat we moesten uitstappen. We waren in Nederland." Vesko heeft zijn zus, die al in Nederland was, gebeld en zij heeft hen opgehaald van het parkeerterrein. Het hele gezin ging in procedure en kreeg eerst een tijdelijke, later een permanente verblijfsvergunning. Ze gingen in een huurhuis in Dordrecht wonen en ontvingen een uitkering en kinderbijslag. Vesko pakte zijn werk als handelaar op en verkocht ballonnen op braderieën en markten om wat bij te verdienen. Met inmiddels negen kinderen konden ze echter niet rondkomen, de huur niet betalen en het gezin werd het huis uitgezet. ,,Ik had achterin mijn bus een bed gemaakt, zodat we daarin konden wonen. In de zomer kampeerden we in een park. De kinderen sliepen in de bus, mijn vrouw en ik in een tentje ernaast. Zo hebben we drie jaar geleefd." Het feit dat de familie geen vast adres meer had, had grote gevolgen. ,,In 2007 is onze verblijfsvergunning ingetrokken en hadden we geen recht meer op een uitkering, huisvesting en kinderbijslag. Daarmee werd het alleen maar erger. Wat moesten we doen? Terug naar Joegoslavië konden we niet, omdat het huidige Bosnië ons niet als onderdanen erkent." Gelukkig kreeg de familie Ahmetovic hulp van het Leger des Heils en konden ze terecht in een huis in Papendrecht. Daarnaast zet Tine Kouwenhoven, diaken voor de PKN in Papendrecht, zich in voor de familie door hen te assisteren bij allerlei zaken. De familie besloot opnieuw een verblijfsvergunning aan te vragen. Maar dat is kostbaar. Het kost 950 euro per volwassene. Voor kinderen zijn die bedragen lager. Vesko kijkt glazig voor zich uit: ,,Ik zou niet weten hoe we dat geld kunnen ophoesten als ik niet mag werken. We hebben geld kunnen verzamelen om er in ieder geval een voor mijn vrouw aan te vragen." De aanvraag is al in november ingediend en nog steeds hebben ze geen uitsluitsel. Hoewel ze een dak boven hun hoofd hebben, is de toekomst voor de familie Ahmetovic onzeker. Nederland wil hen uitzetten, maar de vraag is waar naartoe. Bosnië wil het gezin niet opnemen, maar de IND heeft een ander plan. ,,Omdat ik in Montenegro geboren ben, willen ze me daar naartoe terugsturen. Wat moet ik daar? Ik ken er niemand, zal op straat moeten leven. En mijn vrouw en oudste kinderen komen uit Bosnië, terwijl mijn jongste kinderen hier in Nederland geboren zijn. Moet ik dan alleen vertrekken?" Inmiddels is bekend geworden dat Vesko niet zonder zijn gezin mag worden uitgezet. Hij is vrijgekomen en weer thuis. Nu wordt uitgezocht of de hele familie in Montenegro toegelaten wordt. Die kans wordt klein geacht, omdat behalve Vesko niemand van hen daar gewoond heeft. Tot die tijd kunnen ze, zoals ze al zolang doen, alleen maar afwachten. Kijk voor meer verhalen opwww.citizensofnowhere.net Staatloos in NEDERLAND In Nederland zijn volgens de laatste cijfers van de UNHCR 2.026 staatlozen. Er zijn ook meer dan 80.000 mensen met een 'onbekende nationaliteit', waarvan waarschijnlijk een aanzienlijk deel staatloos. Veel staatlozen in Nederland zijn Roma die na de Joegoslavische oorlog in de jaren 90 zijn gevlucht. Vaak hadden zij in Joegoslavië ook geen papieren. Er is in Nederland geen beleid om te bewijzen of iemand staatloos is. Daarmee kan een staatloze praktisch geen toegang krijgen tot een procedure om een verblijfsvergunning, recht op werk, gezondheidszorg, laat staan de Nederlandse nationaliteit te krijgen. Kinderen van staatlozen worden ook staatloos en kunnen in Nederland wel naar school, zoals alle illegalen, maar hebben verder nauwelijks kansen. Staatlozen krijgen ook in Nederland te maken met detentie. Omdat ze van geen enkele staat bescherming genieten, resulteert dit vaak in een vicieuze cirkel van detentie, dreiging met uitzetting, niet 'terug' kunnen naar het vaderland, op straat komen en weer opgepakt worden.